En mai, que j'aime l'alsacien ! Sem. 3

 

logo-printemps-langue

 

A elsassisch's Wort / Un mot alsacien

KÜHKOMET / JOUG de vache 

Met'e'me Komet sen Pfaar, Ochse un Keij ongspànnt wore. Fer a Weuije oder a Pfleuij ze zieche. Arweide, de meistens fer Pfaar vorgsahn gewan sen. Awer as esch euij vorkomme, dàss bie de Kleen-Büre eeni oder zwei Keij ongspànnt wore sen.
En Geyderthe erenere sech d'aeltere Litt, dàss en de Johre 1955 uf de Motte nit wit vun de steener Bruck a Kühranne orgànisert wore esch em Ràhme vun de Ranne vum Rittverein.

 

Attelage-vache-1   Attelage-vache-1   Course-vaches
Keijgspànn /
Attelage de vaches
  Keijgspànn /
Attelage de vaches
  Keijranne /
Course de vaches

Belder üssem Buech "Geudertheim, le grenier aux images" / Photos tirées du livre Geudertheim, le grenier aux images
Cliquez sur les photos pour les agrandir.

 

Le joug permet de harnacher chevaux, bœufs et vaches. Pour tirer charrette ou charrue. Des travaux destinés la plupart du temps aux chevaux. Mais il arrivait aussi que, chez les petits paysans, une ou deux vaches soient attelées.
À Geudertheim, les plus anciens se souviennent également d'une course de vaches organisées, dans les années 1955, sur les prés de la Zorn près du pont de pierre, dans le cadre de la fête de la Société Hippique Rurale.

 

 

Historischer Ruckbleck / Clin d'œil historique

Jacques ROSER, a "Grognard" vun Geyderthe

Noch a Gschecht üss'm Buech "Geudertheim, la mémoire du passé" vum Michel KNITTEL.

De Jacques ROSER esch geje 1789 gebore. Ar esch Brigadier em 32. Régiment de Chasseurs à cheval vun 1807 bes 1815 gewan ; het 8 Kàmpagne metgemocht ohne verletzt ze ware. Het a Kànon em Fiend genomme en Krosnoï bie Smolensk. Esch en Moskau met'm Ehrekriz üsgezeichnet wore. Am 8. Septamber 1812 het'r 12 Rüsse g'fànge genomme bie Mozaïsk. Esch salwer drei Daij druf bie Moskau gfànge genomme wore. Esch 1815 weder en sinem Regimant zeruck.
Geje 1850 esch'r Vàter vun 7 Keng. Met sinem Brueder Thiébaut esch'r Grender vun 'ere müsikàlischi Fàmelie, de em goenze Elsàss berehmt gewan esch.

 

Jacques ROSER, un grognard de Geuderheim

Voici encore une histoire tirée du livre Geudertheim, la mémoire du passé de Michel KNITTEL.

Jacques ROSER est né vers 1789. Il est brigadier au 32e Régiment de Chasseurs à cheval de 1807 à 1815 ; 8 campagnes, aucune blessure. A pris un canon à Krosnoï, près de Smolensk. Décoré de la croix d'honneur à Moscou. Il a fait prisonnier 12 Russes le 8 septembre 1812 près de Mozaïsk. Est fait prisonnier lui-même trois jours plus tard près de Moscou. Rentra au régiment en 1815.
Vers 1850 il est père de sept enfants. Avec son frère Thiébaut, il fut le fondateur d'une longue lignée de musiciens célèbres dans toute l'Alsace.

 

 

NÀMESDAIJ en dere Woch /  FÊTES à souhaiter cette semaine

Am 18. Mai : de heili Eric

Evàngelist un Pàtron vun Schwede, wie d'r 1156 Keeni gewan esch.

Symbole :
Kàràkter : decidert
Astronomisches Zeiche : Skorpion
Forb : brün
Chance-Nummer : 8
Edelsteen : Onyx
Metàll : Blie

Le 18 mai : saint Éric

Évangéliste et patron de la Suède dont il fut le roi en 1156.

Symboles :
Caractère : décidé
Signe astronomique : scorpion
Couleur : brun
Numéro de chance : 8
Pierre précieuse : onyx
Métal : plomb

 

Am 19. Mai : de heili Yves

Pfàrrer un Rechter en de Bretagne, 13. Johrhündert.

Symbole :
Kàràkter : Drufganger
Astronomisches Zeiche : Wassermànn
Forb : Orange
Chance-Nummer : 8
Edelsteen : Methyst
Metàll : Blie

Le 19 mai : saint Yves

Prêtre et juge breton au XIIIe siècle.

Symboles :
Caractère : combattant
Signe astronomique : verseau
Couleur : orange
Numéro de chance : 8
Pierre précieuse : améthyste
Métal : plomb

 

 

Gedicht von Emma ROSER / Poésie d'Emma ROSER (1898-1987)
Vergesse / Oublié                                                                 Emma-Roser

Im Altersheim e Müeder denkt :
"Sechs Kinder hab ich's Läwe gschenkt,
Sin alli um de Disch gsesse,
Un alli han mich hitt vergesse."

E Präsident vun viel Verein,
Hansdampf in alle Gasse, er allein,
By alle Feschter in de erschte Reih isch gsesse...
Hitt isch er doot, un längscht vergesse.

Es rajt, es schitt, 's macht nass,
D'Tant'Emma steht vergelschtert in de Gass,
Sie het gerätscht, wie sie im Tram isch gesse,
Un dort het sie de Barrebli vergesse.
Dans une maison de retraite, une maman pense :
Six enfants j'ai élevés,
Tous prenaient place autour de la table,
Et tous, aujourd'hui, m'ont oubliée".

Un président de beaucoup d'associations,
Une pêche du tonnerre et lui seul, 
À toutes les fêtes au premier rang était assis...
Il n'est plus de ce monde, et depuis longtemps oublié.

Il pleut, il pleut des cordes, tout est mouillé,
Tante Emma toute apeurée est dans la rue,
Elle n'a pas arrêté de bavarder dans le tram,
C'est là que son parapluie elle a oublié.

 

 

Kecherezapter vun de Lina NORTH / Recette de cuisine de Lina NORTH (1904-1995)

1) Hefekranz / Couronne à la levure                                Lina-North Lina NORTH (Collection Roland SEGNITZ)


Aus 1,5 Pfund Mehl, 45 g Hefe und ein wenig lauer Milch wird ein Teig gemacht. Ist er gegangen so werden 3 Eier, Zucker, Salz und 1/4 Pfund Butter hineingeschafft. Nochmals gehn lassen und dann Kränze machen. 

Faire une pâte avec 750 g de farine, 45 g de levure et un peu de lait tiède. Laisser reposer, puis ajouter trois œufs, sucre, sel et 125 g de beurre. Laisser reposer avant de former des couronnes et de mettre au four.

 

2) Aniskranz / Couronne d'anis

Von 1,5 Pfund Mehl, 25 g Hefe und lauer Milch mache ein Vorteig ; dann 1/4 Pfund Zucker mit 60 g Butter leicht gerührt. Nach und nach 4 Eier hineinschlagen ; dies an den Vorteig getan, 3 Loeffel Anis darin und dann gehen lassen ; mit Milch natürlich angemacht. Wenn er nochmals gegangen, einen Kranz machen mit Ei, Zucker und Mandeln bestreuen und gebackt.

Faire une pâte avec 750 g de farine, 25 g de levure et un peu de lait tiède ; ensuite ajouter lentement 250 g de sucre et 60 g de beurre. Mélanger avec quatre œufs, trois cuillerées d'anis, un peu de lait et laisser reposer. Faire une couronne badigeonnée avec de l'œuf, du sucre et des amandes avant de mettre au four.

 

 

Büreregle / Dictons paysans 

19/5 Maierage uf d'Saate,
Regnet's Dukate.
Pluie de mai sur semence,
Est une pluie de ducats.
22/5 Owetau un kiehl im Mai,
Bringt Win un viel Hai.
Rosée du soir et frais en mai,
Beaucoup de vin et de foin.

 

Elsaesser Humor / Humour alsacien

E Flaschle üss unsere Rawe,
E harzig-lieb Maidle d'rbi,
Git's bessere Sorgebrecher
Ass d'Lieb un d'r Elsasser Wi ?
                                   (Joseph GRAFF)
Une bouteille de nos vignes,
Une fille amoureuse,
Y-a-t-il meilleur brise-soucis
Que l'amour et le vin d'Alsace ?
                                   (Joseph GRAFF)
Jedem sin's, mir min's. À chacun le sien, à moi le mien.
M'r kànn uf de Welt nit àlles ewe màche. En ce monde, on ne peut tout aplanir.

 

 

Retour